Beperkte heupextensie: compensatie door grotere (?) staplengte.
De heup is, functioneel bezien, op te vatten als een kogelgewricht. Dat betekent dat er in dit gewricht om een oneindig aantal verschillende assen kan worden bewogen. Wij beschouwen twee mogelijkheden in figuur 1a. De as in het rechtergewricht staat loodrecht op het vlak van het acetabulum. Ten opzichte van de descriptief-anatomische assen staat deze as dus “scheef”. De as in het linker heupgewricht staat frontaal, overeenkomstig het descriptief anatomische assenstelsel. De bijbehorende bewegingen worden gegeven in figuur 1 b (frontale as) en 1 c (scheve as). In het rechter heupgewricht is – in descriptief anatomische terminologie-sprake van: extensie-abductie-endorotatie, in het linker van extensie. Let wel: in beide gevallen is er sprake van een beweging om één enkele as en dus van een twee-dimensionale beweging, hoe drie-dimensionaal de beweging om de scheve as ook mag lijken.
Bij kleine staplengten bewegen de benen zowel ten opzichte van de wereld als van het bekken vrijwel zuiver in het sagittale vlak. In de heup is sprake van een “zuivere” extensie (figuur 2a).
Bij het vergroten van de staplengte roteert het bekken in het transversale vlak: rechtsom bij het naar voren plaatsen van het linker been en vice versa. Hierdoor is in het strekkende heupgewricht behalve sprake van extensie, tevens van abductie- en endorotatiecomponenten (figuur 2b). Hoe groter de staplengte, des te groter de bekkenrotatie – en dus de abductie- en endorotatiecomponenten – en des te kleiner de extensiecomponent (figuur 2c). Dit heeft tot gevolg dat wanneer iemand een geringe extensiemogelijkheid in het heupgewricht bezit, terwijl de abductie en endorotatie ongestoord zijn, deze persoon kan kiezen voor het gaan met grote stappen. Daarbij wordt het bekken immers fors geroteerd. Zoals gezegd neemt hierdoor de benodigde extensie af en de abductie-endorotatie toe. Het zijn deze patiënten die in de anamnese meedelen vooral last te hebben tijdens bijvoorbeeld “slenteren in de stad” en veel minder problemen ondervinden bij stevig doorstappen.